Jak działa Żywa Biblioteka?
Żywa Biblioteka jest “latającą biblioteką”, organizowaną w różnych przestrzeniach.
Żywe Biblioteki to wydarzenia organizowane w oparciu o wartości takie jak otwartość, różnorodność i prawa człowieka, aby redukować uprzedzenia i budować akceptację dla inności. Żywa Biblioteka to projekt, który umożliwia Czytelnikom_czkom bezpośredni kontakt z przedstawiciel_kami grup społecznych obarczonych stereotypami, uprzedzeniami, wykluczeniem i dyskryminacją. Polega ona na osobistej rozmowie z osobą doświadczającą stereotypów, uprzedzeń, wykluczenia i dyskryminacji. Rozmowa trwa określony czas, zazwyczaj trzydzieści minut i ma luźny charakter. Całe wydarzenie, w szczególności spotkanie z Żywą Książką odbywa się w intymnej, przyjaznej atmosferze.
W każdej Żywej Bibliotece znajdują się trzy miejsca:
- Lada wypożyczeń,
- Czytelnia
- Półka
Lada wypożyczeń
Jest centrum informacji Żywej Biblioteki, gdzie Biblioterze_rki rejestrują uczestników_czki Żywej Biblioteki. Tutaj Czytelnik_czka może dokonać wyboru Żywej Książki z Katalogu i otrzymać Kartę Biblioteczną, kiedy już zdecydują się, z kim chcieliby porozmawiać. Po otrzymaniu karty czytelniczej, Bibliotekarz_rka przyprowadza do Czytelnika_czki wybraną Żywą Książkę.
Czytelnikiem_czką może być każda osoba, która chciałaby porozmawiać z Żywą Książką i jest gotowa poprzez jej wypożyczenie na zmierzenie się z własnym stereotypem, na weryfikację swojej opinii lub poszerzenie wiedzy.
Tytuły Żywych Książek dostępnych w danej Żywej Bibliotece są zawarte w Katalogu. Zazwyczaj towarzyszą im również Prologi – krótkie opisy, które każda z Żywych Książek przygotowuje indywidualnie.
Zasady wypożyczania Ż̇ywych Książek są określone w regulaminie. Temat rozmowy nie jest narzucony, choć najbardziej naturalnym i oczekiwanym tematem są doświadczenia Ż̇ywej Książki związane z cechą, z powodu której dana osoba jest stygmatyzowana. Żywe Książki nie tylko odpowiadają na pytania Czytelników_czek, mogą także same zadawać pytania.
Czytelnia
Jest przestrzenią, która jest przeznaczona na rozmowy Czytelników_czek z Żywymi Książkami. Może ona wyglądać bardzo różnie – czasem rozmowy odbywają się na trawie, poduszkach, a czasem w ławce szkolnej, wszystko zależy od miejsca, gdzie Żywa Biblioteka się odbywa.
Kiedy Czytelnik_czka wybierze Żywą Książkę, z którą chce porozmawiać, a Bibliotekarz_rka przyprowadzi wybraną osobę, mogą razem wybrać, gdzie chcą usiąść na rozmowę. Po 30 minutach Bibliotekarz_rka podejdzie do nich i delikatnie poprosi o kończenie rozmowy.
Po wypożyczeniu Żywej Książki Czytelnik_czka może zdecydować się na wypożyczenie kolejnej Żywej Książki. Jeśli nikt nie czeka na Żywą Książkę, a obie strony wyrażą zgodę, rozmowa może zostać przedłużona o kolejne 30 minut.
Półka
To miejsce, gdzie Żywe Książki czekają na wypożyczenie. Mogą się tam odbywać równie ciekawe dyskusje jak w Czytelni, ponieważ Żywe Książki “czytają się nawzajem”, mogą wymieniać się doświadczeniami i zderzać się ze stereotypami, którymi same się kierują.
Jest to również miejsce, w którym Żywe Książki odpoczywają po rozmowach z Czytelnikami_czkami. Półka jest miejscem niewidocznym dla Czytelników_czek, aby wybór Tytułu mógł się odbywać w pełni bez “oceniania książki po okładce”.
Żywe Biblioteki są organizowane w bardzo różnych miejscach: w przestrzeniach otwartych, takich jak festiwale muzyczne, parki jak i zamkniętych, np. bibliotekach publicznych, domach kultury, szkołach, firmach. Niektóre Żywe Biblioteki organizowane są jako jednorazowe wydarzenie, inne jako impreza cykliczna.
Żywym Bibliotekom towarzyszą czasem dodatkowe wydarzenia, takie jak warsztaty, wykłady, wydarzenia artystyczne czy projekcje filmów.